Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка 25 ліпеня завяршыў рабочы візіт у Расію, куды адправіўся яшчэ 22 ліпеня. У матэрыяле БЕЛТА аб звышнасычаным графіку кіраўніка дзяржавы, падрабязнасцях і выніках прэзідэнцкай камандзіроўкі.
Гэтыя дні ўмясцілі ў сябе як афіцыйныя перагаворы кіраўнікоў дзяржаў, так і нефармальную сустрэчу, сумеснае наведванне славутых мясцін у Кранштаце і манастыра на востраве Валаам.
Зрэшты, дзелавая размова ў Аляксандра Лукашэнкі адбылася не толькі з яго расійскім калегам. Работа кіраўніка дзяржавы пачалася з першых мінут на братэрскай расійскай зямлі. У аэрапорце яго сустракалі губернатары Ленінградскай вобласці і Санкт-Пецярбурга. З кожным адбылася кароткая, але прадметная размова. Тым больш што рабочых пытанняў нямала. Дарэчы, на мінулым тыдні на нарадзе ў Прэзідэнта ў Мінску якраз разглядалася пытанне выкарыстання расійскіх партоў і развіцця айчыннай партовай інфраструктуры для перавалкі грузаў. І паўночная сталіца Расіі якраз з’яўляецца асноўным хабам для Беларусі ў гэтым пытанні.
Чаму вырашылі сустрэцца ў нядзелю
Праведзеная сустрэча лідараў дзвюх краін планавалася загадзя, і няма нічога надзвычайнага або нейкай канспіралогіі ў тым, што Аляксандр Лукашэнка і Уладзімір Пуцін вырашылі сустрэцца менавіта ў нядзелю, 23 ліпеня. Так было зручна і так склаліся графікі прэзідэнтаў.
«Аляксандр Рыгоравіч, як і дамаўляліся, сустракаемся сёння…», — сказаў у пачатку сустрэчы расійскі лідар.
Прэзідэнт Беларусі на гэта заўважыў: «Паўгода таму дамовіліся».
«Гэта праўда. Даўно дамаўляліся, — пагадзіўся Уладзімір Пуцін. — Сустракаемся сёння ў Пецярбургу. Надвор’е добрае, сёння нядзельны дзень, але ў нас заўсёды ёсць, пра што пагаварыць».
Адразу ў пачатку перагавораў кіраўнікі дзяржаў таксама паведамілі аб сваім намеры не абмяжоўвацца адным днём, а сумесна папрацаваць і 24 ліпеня, каб грунтоўна разгледзець увесь комплекс пытанняў.
Цікавы момант — на перагаворы ў Канстанцінаўскі палац Аляксандр Лукашэнка і Уладзімір Пуцін прыехалі разам. За рулём быў Прэзідэнт Расіі, і ён заехаў за кіраўніком беларускай дзяржавы. Гэты фармат для кіраўнікоў дзяржаў не новы, такое яны практыкавалі і раней. Напрыклад, у кастрычніку 2018 года Аляксандр Лукашэнка запрасіў Уладзіміра Пуціна на сваю малую радзіму, у аграгарадок Александрыя Шклоўскага раёна. Замест традыцыйнага для кіраўнікоў дзяржаў аўто прадстаўніцкага класа тады быў выбраны мадэрнізаваны аўтамабіль ГАЗ-69 60-х гадоў выпуску. За рулём быў Аляксандр Лукашэнка.
Што абмяркоўвалі Прэзідэнты
Адкрытая частка перагавораў кіраўнікоў дзяржаў 23 ліпеня прагучала гучна і шырока абмяркоўваецца да гэтага часу.
«У пачатку гутаркі я хацеў бы адзначыць, што ўсе нашы планы рэалізуюцца, прычым нават лепшымі тэмпамі, чым мы з вамі чакалі, — падкрэсліў расійскі лідар. — У нас цалкам і поўнасцю ўсе планы рэалізуюцца на прадмет будаўніцтва Саюзнай дзяржавы, мы рухаемся ўпэўнена па гэтых напрамках. Расце тавараабарот. Усё ў нас рухаецца як мінімум, сціпла скажам, здавальняюча. Пагаворым, вядома, і наконт пытанняў бяспекі ў рэгіёне».
Аляксандр Лукашэнка ў сваім уступным слове закрануў многія пытанні, уключаючы ход спецыяльнай ваеннай аперацыі і поспехі расійскіх ваенных, правал украінскага контрнаступлення і ўзмацненне ваеннай актыўнасці НАТА ў Польшчы, планы Захаду расчляніць Украіну на часткі. Адной з самых гучных і абмяркоўваемых заяў стаў расказ аб «турыстычных» імкненнях вагнераўцаў, якія былі б не супраць «схадзіць на экскурсію» ў Варшаву і Жэшаў.
Яшчэ адна важная тэма — планы па развіцці эканамічнага супрацоўніцтва Беларусі і Расіі. Аляксандр Лукашэнка прапанаваў даручыць урадам дзвюх краін прадумаць адпаведны план на перспектыву. «Сутнасць — апора на ўласныя сілы. Не будзем мы прагінацца ні пад каго. Мазгоў хапае. Рэсурсаў больш, чым дастаткова. І трэба выбудаваць план развіцця нашай Айчыны. Як я гавару: дзве дзяржавы, адна Айчына. І мы гэта можам зрабіць. Але асноўныя сілы тут, у Расіі, з даўніх часоў. І калі нашы ўрады выпрацуюць такі план, гэта будзе нядрэнна», — сказаў кіраўнік дзяржавы.
«Эканоміка — гэта аснова. Будзе эканоміка — усё астатняе мы вырашым», — падкрэсліў беларускі лідар.
Чым важна нефармальная частка сустрэчы
Парадак дня афіцыйнай часткі сустрэчы быў вялікі, але прадаўжаўся параўнальна нядоўга. Даволі хутка прэзідэнты перайшлі да нефармальнай часткі. У наш час менавіта ў такім фармаце абмяркоўваюцца самыя сур’ёзныя пытанні. І гэта быў самы важны складнік паездкі.
Лідары краін сустракаліся ў другой палавіне дня ў нядзелю, у панядзелак, сумясціўшы гэта з паездкай на Валаам, і нават раніцай у аўторак, 25 ліпеня, да адлёту Аляксандра Лукашэнкі.
Па селектары на сувязі былі службовыя асобы, адказныя за розныя напрамкі. Гэта таксама звычайная практыка. Але ў асноўным прэзідэнты размаўлялі сам-насам.
Дзе пабывалі прэзідэнты
Аляксандр Лукашэнка і Уладзімір Пуцін сумесна пабывалі адразу на двух астравах. У нядзелю пасля афіцыйнай часткі перагавораў яны прыехалі ў Кранштат, які, як вядома, размешчаны на востраве Котлін ва ўсходняй частцы Фінскага заліва, прыблізна за 30 км ад цэнтра Санкт-Пецярбурга.
Заехаць у Кранштат прапанаваў Прэзідэнт Расіі. Гэты пункт праграмы з’явіўся за некалькі дзён да візіту.
Кіраўнікі дзяржаў спачатку прыехалі ў музейна-гістарычны парк «Востраў фартоў». Там ім паказалі галоўны музейны экспанат — першую савецкую атамную падлодку К-3 «Ленінскі камсамол». У будынак Музея ваенна-марской славы ў Кранштаце яе даставілі з Мурманскай вобласці восенню 2022 года.
Яшчэ адным пунктам сумеснай нефармальнай праграмы прэзідэнтаў стала наведванне ў Кранштаце Стаўрапігіяльнага Марскога сабора, вядомага таксама як Марскі сабор свяціцеля Мікалая Цудатворца. Гэты праваслаўны храм — апошні і самы вялікі з марскіх сабораў, пабудаваных у час Расійскай імперыі. Ён узводзіўся ў 1903-1913 гадах. З мая 2013 года лічыцца галоўным храмам Ваенна-марскога флоту Расіі.
Кранштат — месца, вядома вельмі сімвалічнае. А Музей ваенна-марской славы часткова хоць яшчэ і ў працэсе будаўніцтва, але, гавораць, Аляксандру Лукашэнку вельмі спадабаўся.
На наступны дзень прэзідэнты разам наведалі Спаса-Праабражэнскі Валаамскі мужчынскі манастыр, размешчаны на востраве Валаам (Ладажскае возера) у Карэліі. У саборы яны пакланіліся мошчам прападобных Сергія і Германа — заснавальнікаў манастыра.
Кіраўнікі дзяржаў таксама наведалі Свята-Уладзімірскі скіт, дзе размешчана Уладзімірская царква.
Папярэдні раз кіраўнікі дзяржаў бывалі на Валааме ў ліпені 2019 года.
Валаамскі манастыр — адзін з самых шануемых у Расіі. Штогод яго наведваюць больш як 100 тыс. паломнікаў і турыстаў.-